چگونه جرأت خلاق بودن را داشته باشیم؟

برای همه ی ما پیش آمده که دقایقی به صفحه‌ی سفید پیش روی‌مان که قرار بود نقشه ی راه هدف جدیدمان را روی‌اش ترسیم کنیم، خیره شده و ندانیم شروع یک قصه‌ی پرماجرامان را چگونه آغاز کنیم و باور داشتیم اگر تنها اندکی خلاق بودیم، مسیر زندگی‌مان متفاوت شده بود. در این موقعیت، به دوستان و همکاران‌  خلاق‌مان نگاه می‌کنیم و تعجب می‌کنیم که چرا ما از ژن خوب ایجاد کننده خلاقیت ارثی نبرده‌ایم؛آیا واقعا سرچشمه خلاقیت‌‌ ما خشک شده است یا نمی‌دانیم چگونه می‌توان خلاق بود؟

خلاقیت چیست؟

خلاقیت برای همه‌ی انسان‌ها ارزشمند است. خلاقيت می‌تواند میان ما و دیگران در انجام یک فعالیت واحد، تمایز ایجاد کند.

خلاقیت مفهومی پویا است و به عنوان تمایل به تولید یا شناسایی ایده‌ها، جایگزین‌ها یا امکاناتی تعریف می‌شود که ممکن است در حل مشکلات، برقراری ارتباط با افراد مختلف و سرگرم کردن خود و دیگران مفید باشد.

تعیین خلاقیت بر اساس ترکیبی از دو ویژگی جدید و مفید بودن، است.

نبود خلاقیت آسیب‌زاست؟

شاید شروع خشک‌شدن چشمه‌ی خلاقیت‌مان این باشد که فکر کنیم حق با ماست و با این استراتژی ، از سایر گزینه‌هایی که می‌تواند مسیر بهتری را ایجاد کند، اجتناب کنیم. یکی از چالش‌هایی که اجتناب می‌تواند در زندگی ایجاد کند، عدم توانایی شناسایی و حل مشکلاتی است. فرقی نمی‌کند که نوجوان باشیم یا والد، فعال اقتصادی یا هنرمند، اجتناب از حل مسائل ما را در موقیعت سرزنش دیگران قرار می‌دهد. همچنین زمانی که شرایطی بحرانی در زندگی شخصی یا کاری‌مان رخ می‌دهد، باید قادر باشیم سریع فکر کنیم، گزینه‌های متعددی را بررسی کنیم و تصمیم بگیریم؛ در حالی که با اجتناب کردن، ممکن است وضعیت زندگی‌مان رو به وخامت برود.

در حالی که خلاقیت به ما این امکان را می‌دهد که با دیدگاهی تازه به چالش‌ها و مشکلات نگاه و راه‌حل‌های جدید را پیدا کنیم و در شرایط بحرانی می‌تواند کمک کند که گزینه‌های متفاوت را پیش روی خود ترسیم کنیم و بدانیم که برای هر قفلی می‌توان یک کلید یافت.

چرا کودکان خلاق‌تر از بزرگسالان‌اند؟

آزادی عمل و وجود راهنمایی لازم، دو ویژگی بارزی است که بیشتر ما در دوره کودکی خود تجربه کرده‌ایم. آزادی عمل به کودک کمک می‌کند بدون محدودیت، فکر کند و دست خود را برای اعمال خلاقیت باز بداند. همچنین می‌داند که می‌تواند بدون ترس، برای دریافت راهنمایی به نزد کسانی برود که تجربه بیشتری کسب کرده اند. اما به محض ورود به سیستم آموزشی و اعمال محدودیت‌ها و تحقیر شدن بخاطر اشتباهات، می‌آموزیم که باید از دستورالعمل‌های رایج پیروی کنیم. کم کم برای جلوگیری از سرزنش‌ها، ایده‌های خود را در ذهن دفن می‌کنیم و از خلاق بودن فاصله می‌گیریم. در حالی که برخی افراد، ایده‌های خلاقانه را جراتمندانه و بدون ترس از تحقیر شدن اعلام می‌کنند.

ویژگی افراد خلاق

برخی از ویژگی‌های بارزی که می‌توان برای افراد خلاق برشمرد عبارت‌اند از:

• افراد خلاق تمایل به داشتن انرژی زیادی، هم جسمی و هم ذهنی دارند. آن‌ها می‌توانند ساعت‌ها روی یک تکلیف کار کنند که توجه آن‌ها را به خود جلب می‌کند، اما به نظر می‌رسد که همیشه مشتاق هستند.
• افراد خلاق عاشقانه عاشق کاری هستند که انجام می‌دهند. اما، فقط علاقه داشتن به چیزی لزوماً منجر به کار عالی نمی‌شود. افراد خلاق هم می‌توانند از کار خود لذت ببرند و هم به طور انتقادی آن را بررسی می‌کنند.
• افراد خلاق عاشق رویاپردازی کردن و تصور شگفتی‌های دنیا هستند. آن‌ها اغلب به عنوان رویاپرداز توصیف می‌شوند، اما این بدان معنا نیست که در ابرها زندگی می‌کنند بلکه برای محقق شدن رویاهای‌شان به واقعیت تلاش می‌کنند.

چگونه خلاق باشیم

خلاقیت، همانند سایر مهارت‌ها آموختنی است و اندازه محدودی نیز برای خلاق بودن وجود ندارد. برای اینکه بتوانیم خلاق باشید، باید بتوانیم چیزها را به روشی جدید یا از منظری متفاوت ببینیم. روش‌هایی که برای تقویت خلاقیت می‌توان استفاده کرد:

دفترچه خط‌ خطی

برای خلاق شدن، روال خود را تغییر دهید. یک خودکار بردارید  و ایده‌هایتان را روی دفترچه پیاده کنید. نگران نباشید که افکارتان مسخره یا بچگانه به نظر می‌رسند، فقط یادداشت کنید. حتی اگر چیزی به ذهن‌تان خطور نکرد، کافی است برگه‌ای را خط خطی کنید؛ سنی براون معتقد است خط خطی کردن یک صفحه، شبکه های مختلفی را در مغز فعال می کند و از این طریق، اطلاعات متفاوتی را دریافت می‌کنید و ایده‌های جدید در ذهن شما جرقه میزند.

امکانات خود را محدود بدانید

ممکن است غیر منطقی به نظر برسد، اما محدود کردن امکانات خود ممکن است به خلاقیت شما فضای بیشتری برای شکوفایی بدهد.

سازگاری، دشمن خلاقیت است

همانطور که مهم است که با آنچه در اطراف شما می‌گذرد آشنا باشید، حفظ فردیت خود به عنوان یک خالق نیز ضروری است.  به محض اینکه شروع به انجام آنچه به شما گفته شده و پیروی از دستورالعمل‌ها می‌کنید، دیگر خلاقیت واقعی خود را متوقف می‌کنید. افراد غیر متعارف، مبتکر و مبتکر هستند.

با افراد خلاق ارتباط برقرار کنید

اطراف خود را پُر از افرادی کنید که می‌توانید ایده‌ها و نظرات خود را با آن‌ها به اشتراک بگذارید و بازخورد دریافت کنید. افراد خلاق نه تنها می‌توانند در مورد ایده‌هایتان به شما بازخورد بدهند، بلکه شما را برای انجام بهترین کارتان با انگیزه نگه می‌دارد. یک رقابت سالم می‌تواند همان چیزی باشد که روح خلاق شما نیاز دارد.