• آشنایی با قلدری نوجوانان و راهکارهای کاهش آن

قلدری، پدیده‌ای تلخ و آزاردهنده است که متأسفانه در میان نوجوانان بسیار رایج است. این رفتار، نه تنها به قربانیان این موضوع، آسیب‌های روانی عمیقی وارد می‌کند، بلکه بر خود افراد قلدر نیز تأثیر منفی می‌گذارد.

قلدری چیست؟

به‌طور کلی قلدری، رفتاری است که در آن فرد یا گروهی از افراد به‌طور عمدی و مکرر به فرد یا گروه دیگری آسیب می‌رسانند.

این آسیب می‌تواند به شکل‌های مختلفی از جمله: فیزیکی (زدن، هل دادن، گرفتن وسایل، تخریب اموال)، کلامی (توهین، تحقیر، مسخره کردن، تهدید)، اجتماعی (شایعه‌پراکنی، نادیده گرفتن، طرد کردن) و سایبری (انتشار تصاویر یا اطلاعات خصوصی در فضای مجازی، ارسال پیام‌های تهدیدآمیز) بروز کند.

چرا نوجوانان قلدری می‌کنند؟

دلایل آن در نوجوانان متنوع و پیچیده است و می‌توان به عوامل مختلفی از جمله موارد زیر اشاره کرد:

۱- جستجوی قدرت و کنترل دیگران: برخی نوجوانان با این رفتار سعی می‌کنند بر دیگران مسلط شوند و احساس قدرت و کنترل بیشتری داشته باشند.

۲- کمبود اعتماد به نفس: گاهی اوقات، نوجوانانی که از کمبود اعتماد به نفس رنج می‌برند، با آزار دیگران سعی می‌کنند خود را بزرگ جلوه دهند.

۳- تأثیر همسالان: فشار گروه همسالان و تمایل به پذیرفته شدن در گروه، می‌تواند برخی نوجوانان را به سمت این رفتار سوق دهد.

۴- مشکلات خانوادگی: مشکلات خانوادگی مانند خشونت، طلاق یا عدم توجه والدین، می‌تواند باعث بروز رفتارهای پرخاشگرانه در نوجوانان شود.

عواقب قلدری

قلدری می‌تواند عواقب بسیار جدی و طولانی‌مدتی برای قربانیان، قلدرها و حتی شاهدین داشته باشد.

قربانیان اغب رفتار‌هایی مانند افسردگی، اضطراب، انزوا و افت تحصیلی را انجام می‌دهند؛ اغلب این افراد به دلیل عدم جراتمندی، حاضر به مطرح کردن این موضوع نبوده و تلاش می‌کنند با دوری کردن از فضای مدرسه و این افراد، از خود مراقبت کنند.

افراد قلدر نیز با احساس تنهایی، عدم رضایت خاطر و احساس طردشدگی از بیشتر افراد جامعه رنج می‌برند. در نهایت کسانی که شاهد قلدری افراد بوده‌اند نیز احساس ناامنی، ترس، اضطراب و احساس گناه دارند.

راهکارهای کاهش قلدری نوجوانان

طبق تحقیقاتی که صورت گرفته، مصاحبه انگیزشی گروهی و آموزش تنظیم هیجان باعث ارتقای سطح آگاهی نوجوانان کاربر شبکه‌های اجتماعی مجازی به‌خصوص دختران، نسبت به معایب و مزایای رفتار نامطلوب و ایجاد انگیزه برای تغییر می‌شود و آن‌ها را در شناخت بیشتر هیجان‌های مشکل‌ساز و نحوه مدیریت آن‌ها کمک می‌کند.

به طور کلی برای پیشگیری از قلدری یا مقابله با آن، ترکیبی از روش‌های زیر بسیار مفید و موثر هستند:

پاداش دادن به رفتارهای مثبت

مراجعه به روانشناس و روان درمانی

بهبود و اصلاح سبک فرزند پروری

ایجاد الگوی مثبت رفتاری برای این افراد

آموزش مهارت‌ها و توانمندی‌های فردی به قربانیان

صحبت و گفتگو با فرد قلدر

آموزش‌ معذرت خواهی به کودک قلدر و تعیین جریمه برای تکرار رفتارهای پرخاشگرانه

ایجاد روابط صمیمانه در خانواده

آموزش مستقیم مفهوم قلدری، مهربانی و همدلی به کودکان و تمرین آن

ایجاد قوانین مشخص علیه آن

تشکیل حلقه حمایت از قربانیان

تشویق دانش‌آموزان به اطلاع از مورد قلدری قرار گرفتن

نظارت دقیق معلمان و کادر مدرسه در تمام فضاها

جلوگیری از ایجاد دو دستگی و تفرقه بین دانش‌آموزان

انجام کارهای گروهی مانند هنر و ورزش

پیشنهاد می‌کنیم درباره شکل گیری اعتماد به نفس در کودکان نیز مطالعه کنید، چراکه افزایش اعتماد به نفس کمک می‌کند بچه‌ها برای ابراز خود به اين چالش روی نیاورند.

سخن پایانی

قلدری یکی از اتفاقات ناخوشایندی است که عموما به دلیل توزیع نامناسب قدرت بین دو نفر رخ می‌دهد.

قربانی این پدیده شدن مختص به سن یا گروه خاصی نیست اما در برخی شرایط ممکن است خطر مواجه شدن با اين ويژگی و خشونت افزایش پیدا کند.

متاسفانه گاهی در مدارس نیز شاهد این رفتار بین دانش‌آموزان هستیم.

وجود دانش‌آموزان قلدر منجر به پیامدهای برای مدارس از جمله آسیب روحی و فیزیکی دانش‌آموزان، متشنج شدن فضای مدرسه، کاهش امنیت، افت تحصیلی دانش‌آموزان قربانی می‌شود.

اینکه چرا بعضی از دانش‌آموزان قلدری می‌کنند و چرا بعضی دیگر از دانش‌آموزان مورد خشونت قرار می‌گیرند را در این مقاله بررسی کردیم.

امیدواریم این اطلاعات در کنار راهکارهای مذکور، برای پیشگیری از آسیب کودکان و نوجوانان ارزشمندمان مفید باشند.

توصیه می‌کنیم مطلب علل و راهکارهای مقابله با دعوای بچه ها در مدرسه را هم مطالعه کنید که بی ارتباط با این موضوع در مدارس نیست.